Komory gazowe w obozie na Majdanku

W baraku nr 41, w części bezpośrednio przylegającej do wiaty, znajduje się komora gazowa nr IV. Komora gazowa nr IV składa się z drewnianego przedsionka (nr 7) i odgrodzonego otynkowaną ścianą pomieszczenia (nr 5), stanowiącego z komorą nr IV jedno całe pomieszczenie o łącznej powierzchni 28,8x72,2x6,7 = 107,7 m2. przy komorze nr IV jest pomieszczenie grzewcze (nr 15).

Komora gazowa nr IV bezpośrednio przylega do północnej ściany łaźni i z zewnątrz stanowi z tym pomieszczeniem jeden budynek. Od wewnątrz komora gazowa łączy się tylko z pomieszczeniem łaźni za pomocą drzwi obitych z obu stron blachą i hermetycznie zamykanych na zaciski od strony łaźni.

Drzwi wejściowe od strony wiaty są drewniane, obite od wewnątrz papą, zamykane z zewnątrz na haczyk i posiadają śruby dociskowe. Miejsca przylegania drzwi od strony wewnętrznej są obite wojłokiem.

Komora gazowa nr IV i obsługujące pomieszczenie (nr 6) stanowią drewnianą konstrukcję, z zewnątrz obita jak wagon, a od wewnątrz - tarcicą i sprasowanymi wiórami między okładziną ścian. Od wewnątrz ściany i sufit są otynkowane cementową zaprawą. Grubość zewnętrznych ścian (razem z tynkiem) wynosi 10 cm.

W suficie komory nr IV znajdują się hermetycznie zamykane dwa otwory wentylacyjne 20x20 cm. W ścianie od strony pomieszczenia grzewczego są dwa okrągłe otwory o średnicy po 25 cm każdy z zainstalowanymi szczelnie rurami do przepływu podgrzanego powietrza za pomocą zamontowanego w pomieszczeniu (nr 15) pieca.

[Protokół sądowo-technicznej i chemicznej ekspertyzy komór gazowych, chemikalii i pieców krematoryjnych - 4-23 sierpnia 1944, Lublin]

Komora prowizoryczna była pierwszą komorą wybudowaną w obozie lubelskim i służyła jako komora dezynfekcyjna, w której za pomocą cyklonu B dezynfekowano ubrania więźniów i załogi obozu. Nie jest pewne czy pełniła także funkcje eksterminacyjną, brak jest jednoznacznych dowodów.

Komora prowizoryczna - komorą eksterminacyjną - argumenty Za i Przeciw:

ZA:

- brak okna obecnie znajdującego się w tym pomieszczeniu miał być argumentem potwierdzającym tezę gazowania w niej ludzi, ale jest to dowód raczej nie wystarczający

PRZECIW:

- drewniane drzwi łączące łaźnię z komorą otwierały się do wewnątrz komory, co znacznie komplikowałoby przeprowadzenie egzekucji

- stan techniczny - nieregularny kształt, miała troje drzwi

- na planach przebudowy komór gazowych pomieszczenie to zaznaczone jest jako ubieralnia - nie jest to termin kamuflujący, gdyż komory w bunkrze zostały zaznaczone jako komory

- w notatce dotyczącej warunków sanitarnych w obozie z 10 maja 1943 r. stwierdza się, że dezynfekcja "umieszczona jest w ubieralni skrzydła wschodniego i dla zwiększenia wydajności ma być rozbudowana przez wybudowanie oddzielnej komory pod wiatą". Termin "gazowanie kwasem pruskim" użyty w tym piśmie, nie mógł odnosić się do gazowania ludzi, gdyż Niemcy takie rzeczy skrzętnie kamuflowali

- w relacjach więźniów i funkcjonariuszy jako komory eksterminacyjne wskazywane są jedynie dwie komory znajdujące się w bunkrze za łaźnią, zaś o komorze prowizorycznej nie ma wzmianek

Komora prowizoryczna. Widoczne w głębi drzwi prowadzą do łaźni.
Zaznaczone strzałkami - otwory wentylacyjne

Otwór wentylacyjny w suficie

Otwory prowadzące od pieca znajdującego się tuż za ścianą komory. Piec służył do podgrzewania powietrza w celu lepszego działania gazu - cyklonu B

Przybudówka przylegająca do komory prowizorycznej, w której znajduje się piec. Na prawo od przybudówki widoczny kawałek okienka, którego brak w czasie funkcjonowania komory prowizorycznej ma niby być potwierdzeniem gazowania w niej ludzi.

Drewniane drzwi do komory otwierane do wewnątrz

- - - - - - - - - - - -
<-powrót | w górę