.: Obóz pracy przy ul. Lipowej 7 w Lublinie
Strona główna
Aktualności
Historia obozów
Władze zwierzchnie
Obozy zagłady
Obozy koncentracyjne
KL Lublin (Majdanek)
   Obóz
    Założenia i budowa
    Organizacja obozu
    Obsada stanowisk
    FKL
   Podobozy
   Więźniowie
    Oznaczenia
    Funkcyjni
    Samopomoc i konspiracja
   Ucieczki
   Warunki bytowania
   Eksterminacja
   Grabież
   Kalendarium
   Obóz NKWD
   Procesy zbrodniarzy
   Muzeum
   Galeria
   Zdjęcia archiwalne
   Zdjęcia współczesne
Biogramy
Eksperymenty
Dokumenty
Słowniczek obozowy
Filmy
Czytelnia
Autorzy
Linki
Bibliografia
Subskrypcja
Wyróżnienia
Księga gości

Wstęp
Lublin, Ul. Chełmska
Lublin, Ul. Lipowa 7
AL Warschau
Obóz pracy w Radomiu
Obóz pracy w Bliżynie
Obóz pracy w Budzyniu

bóz pracy przy ul. Lipowej został utworzony w grudniu 1939 r. na mocy decyzji szefa SS i policji w Lublinie Odilo Globocnika. Następnie pod koniec 1940 r. został przejęty przez esesowską spółkę DAW – Niemieckie Zakłady Zaopatrzenia. Zwierzchnikiem obozu z ramienia DAW został Wolfgang Mohwinkel, kierownik lubelskiej filii tej firmy.

Makieta obozu przy ul. Lipowej 7 wykonana przez więźniów

Na przełomie 1943 i 1944 r. obóz został podporządkowany KL Lublin jako jego podobóz. Jednak powiązania między tymi dwoma obozami można odnotować dużo wcześniej. Od jesieni 1941 r. do maja 1942 r. obsada wartownicza DAW podlegała komendantowi obozu koncentracyjnego. Współdziałanie Mohwinkla z Kochem nie układało się jednak harmonijnie. W celu rozwiązania wielu kwestii spornych w maju 1942 r. przybył z Berlina Karl May – kierownik spółki DAW. W czasie jego pobytu w Lublinie ustalano, że komendant obozu koncentracyjnego nie może się mieszać do spraw związanych z działalnością filii DAW, za funkcjonowanie której jest odpowiedzialny wyłącznie kierownik W. Mohwinkel. Od tego czasu obóz przy ul. Lipowej był strzeżony przez SS-manów skierowanych tam przez O. Globocnika. Rozluźnione związki między DAW a Majdankiem utrzymały się przez półtora roku aż do podporządkowania obozu przy ul. Lipowej Majdankowi.

Do jesieni 1943 r. w DAW Lublin zatrudniano przede wszystkim więźniów pochodzenia żydowskiego, wcześniej, do połowy 1941 r., grupę dominującą stanowili jeńcy wojenni. Od grudnia 1940 r. do lutego 1941 r. z obozów jenieckich w Prusach Wschodnich skierowano do obozu przy ul. Lipowej ok. 2500 jeńców polskich pochodzenia żydowskiego. W połowie 1941 r. skierowano tam również grupę jeńców radzieckich narodowości żydowskiej. W stosunku do tej kategorii więźniów tylko niewielki odsetek stanowili cywile, wśród których znaleźli się chłopi z Lubelszczyzny, aresztowani za nie oddany kontyngent.

Brak odpowiednich fachowców wśród jeńców wojennych oraz stały rozwój lubelskiej filii DAW spowodowało, że przy ul. Lipowej osadzano coraz więcej cywilnych rzemieślników żydowskich z Lublina. By zmusić ich do pracy w DAW, grożono im wysiedleniem z miasta. Wiosną 1942 r. na ul. Lipową została skierowana grupa Żydów niemieckich, a w 1943 r. kiedy do Lublina przybywały transporty z getta warszawskiego i białostockiego, wybierano z nich po kilkaset osób i osadzano w obozach przy ul. Lipowej i Chełmskiej.

Po wymordowaniu więźniów żydowskich w listopadzie 1943 r. większość stanowisk pracy w DAW zostało unieruchomionych. Dla zarządu spółki ta sytuacja była kłopotliwa, gdyż zakłady lubelskie miały do zrealizowania zamówienia na sumę 8 mln zł. Dlatego w połowie stycznia 1944 r. postanowiono uruchomić zakłady przy ul. Lipowej, przenosząc tam 1750 więźniów z zakładów DAW w Buchenwaldzie, Dachau i Sachsenhausen. Zamierzenie to nie zostało w pełni zrealizowane. W sumie ze wspomnianych obozów w końcu stycznia przybyło do Lublina ok. 500 więźniów. Oprócz więźniów przybyłych z Zachodu do obozu przy ul. Lipowej skierowano w lutym i marcu 1944 r. 162 więźniów z Majdanka, w większości Polaków.

Kiedy w kwietniu 1944 r. rozpoczęła się ewakuacja obozu na Majdanku, do transportów włączono również więźniów z podobozu przy ul. Lipowej. Tuż przed wyzwoleniem, 22.07.1944 r. w obozie znajdowało się jeszcze 229 więźniów, którzy tegoż dnia dołączyli do ostatniej kolumny ewakuacyjnej z Majdanka.

U góry teren po obozie tuż przed budową centrum handlowego
U dołu wizualizacja Plaza Center

- - - - - - - - - - - -
<-powrót | w górę

© Copyright Szycha (2004-2015)